Uiterste grenstoestand
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
De uiterste grenstoestand (UGT) is een ontwerpcriterium in de bouwconstructie dat aangeeft wanneer een constructie of een deel daarvan bezwijkt, wat leidt tot verlies van stabiliteit en veiligheid.
Omschrijving
Bij het berekenen van bouwconstructies wordt rekening gehouden met grenstoestanden. De uiterste grenstoestand is een belangrijke grens die ervoor zorgt dat een constructie niet bezwijkt onder extreme belastingen. Het is gericht op het behoud van de veiligheid door te kijken naar de weerstand en stabiliteit van de constructie. Het overschrijden van de uiterste grenstoestand wordt meestal aangeduid als 'bezwijken'. Naast de uiterste grenstoestand bestaat ook de bruikbaarheidsgrenstoestand, die betrekking heeft op de normale gebruiksfase van een gebouw en ervoor zorgt dat bijvoorbeeld doorbuigingen beperkt blijven.
Toetsing en Veiligheidsfactoren
De constructieve veiligheid wordt getoetst aan de hand van uiterste grenstoestanden. Hierbij wordt gecontroleerd of de respons (belastingeffect) in de constructie kleiner is dan de constructieve sterkte. Om een voldoende veilige constructie te verkrijgen, worden bij berekeningen belastingen vergroot met belastingsfactoren en de weerstand van materialen verkleind met materiaalfactoren. Deze partiële factoren houden rekening met onzekerheden in de grootte van de belasting en de eigenschappen van het materiaal.
Verschillende wijzen van bezwijken (UGT)
Het bezwijken bij de uiterste grenstoestand kan op verschillende manieren optreden, afhankelijk van de constructie en de belasting. Voorbeelden hiervan zijn breuk of bezwijken door vermoeiing van constructiedelen, verlies van statisch evenwicht (kantelen, opdrijven), intern bezwijken of excessieve vervormingen (buigen, afschuiven, pons, knikken) en grondmechanisch bezwijken van funderingen.
Vergelijkbare termen
Gebruikstoestand
Gebruikte bronnen: